چرا سردرد می گیریم؟ نویسنده: - 1391/3/18
اگر شما هم سردرد دارید و نمی دانید چرا همیشه با این مشکل روبه رو هستید، بهتر است این مطلب را بخوانید. شاید به شما هم کمک کند علت سردرد خود را پیدا کنید.
? بوی شدید
در بسیاری از افراد استشمام بوهای شدید ـ حتی بوی خوب ـ باعث بروز میگرن و سردرد می شود. دلیل اصلی این اتفاق مشخص نیست ولی بو می تواند سیستم عصبی را تحریک کند. ازجمله شایع ترین بوهایی که موجب بروز سردرد می شوند می توانیم به بوی رنگ، گرد و غبار، عطر و انواع خاصی از گل ها اشاره کنیم.
? آرایش مو
شیوه ای که شما موهای خود را می بندید، ممکن است تاثیر خاصی روی سر شما بگذارد. سفت بستن موها، استفاده از تل های سفت و محکم یا کلاه هایی که سر را سفت در بر می گیرند، می تواند منجر به سردرد شما شود. اگر فکر می کنید که شیوه بستن موهای شما باعث ایجاد سردرد است، موها را رها کنید و اجازه بدهید سردردتان خوب شود.
? وضعیت نادرست بدن
لازم نیست بشدت کار کنید و به خودتان فشار بیاورید یا عرق کنید تا مشخص شود فشاری بر سر و عضلات گردن شما وارد شده است. خم شدن نادرست روی میز هم همان کار را می کند.
فرم های متداول وضعیت نادرست بدن عبارتند از قوز کردن، استفاده از صندلی نامناسب که قسمت پایین کمر را محافظت نمی کند، خیره شدن به صفحه نمایش کامپیوتر در حالی که خیلی بالاتر یا پایین تر از صورت شما باشد و نگه داشتن گوشی تلفن بین شانه و گوش. اگر همیشه سردرد دارید، بد نیست کمی به شرایط کاری خود بیشتر دقت کنید.
? حذف یک وعده غذایی
اگر شما یک وعده غذایی را از یاد ببرید یا به آن توجه نکنید، قبل از این که احساس گرسنگی کنید سردرد خواهید گرفت. برای همین است که این سردرد به راحتی مشخص نمی شود. پایین آمدن قند خون دلیل اصلی ایجاد مشکل است، اما سعی نکنید این سردرد را با خوردن مواد غذایی شیرین مانند تکه ای شکلات بهبود بخشید زیرا این کار باعث می شود قند خون دوباره بیشتر از قبل کاهش یابد.
? استعمال دخانیات
استعمال دخانیات باعث بروز سردرد می شود البته نه تنها فقط برای کسی که خود سیگار می کشد، افرادی که در معرض دود سیگار قرار می گیرند نیز ممکن است سردرد را تجربه کنند. کاهش مصرف سیگار یا کاهش زمان های قرار گرفتن در معرض دود سیگار باعث می شود از این سردردها نجات پیدا کنید.
? کافئین
مصرف کافئین در حد اعتدال اغلب سودمند است، اما مصرف بیش از حد قهوه و مواد حاوی کافئین خود می تواند علتی برای ایجاد سردرد باشد. البته اگر شما به خوردن کافئین عادت دارید، قطع ناگهانی آن همه چیز را بدتر می کند. می توان گفت ترک ناگهانی کافئین نیز از دیگر عوامل سردرد است. بنابراین بهتر است بتدریج مصرف کافئین را کاهش دهیم.
? کنترل استرس
بسیاری از مردم با کنترل و مدیریت استرس می توانند سردردهای عصبی خود را کاهش دهند. اگر چه شما نمی توانید اتفاقات استرس آفرین را کنترل کنید، ولی می توانید شیوه پاسخگویی خود را تغییر دهید. ورزش کردن در حد متعادل نیز یکی از موثرترین شیوه ها برای کاهش استرس است و پیاده روی می تواند یکی از بهترین انتخاب های شما باشد. هنگامی که پیاده روی می کنید، حرکت بازوها به جلو و عقب باعث آزاد و رها شدن عضلات گردن و شانه ها می شود.
? وعده غذایی مناسب و متعادل
غذا خوردن مرتب و متعادل در طول روز موجب می شود، قند خون شما در سطحی مناسب کنترل شود. با همین کار ساده از بروز سردردهای ناشی از گرسنگی اجتناب کرده اید.
? مراجعه به پزشک
هرگونه سردرد جدیدی که شدید باشد یا بیش از چند روز طول بکشد به درمان توسط پزشک نیاز دارد. علاوه بر این، اگر الگوی سردردهای شما تغییر پیدا کرد، باز هم باید با پزشک مشورت کنید. همچنین هر وقت سردرد با تب، گیجی، فلج عضلات یا مشکلات گردن همراه است سریع به پزشک مراجعه کنید
مولکول هایی که سرنوشت جهان را عوض کردند نویسنده: - 1390/5/25
نیترات پتاسیم:KNO3
این
عنصر هم یکی از عناصر منفور است(البته اگر نادرست از آن استفاده شود.)بله درست حدس زدید نیترات پتاسیم یکی از عناصر مهم باروت و چاشنی های انفجاری است.اولین بار و به صورت کتبی یک دانشمند شیمی سوریه ای به نام حسن الرحمه نحوه ی ساخت آن را توضیح داده است.
اما کمی دقیق تر در مورد نیترات پتاسیم:
|
نیترات پتاسیم:KNO3
این
عنصر هم یکی از عناصر منفور است(البته اگر نادرست از آن استفاده شود.)بله درست حدس زدید نیترات پتاسیم یکی از عناصر مهم باروت و چاشنی های انفجاری است.اولین بار و به صورت کتبی یک دانشمند شیمی سوریه ای به نام حسن الرحمه نحوه ی ساخت آن را توضیح داده است.
اما کمی دقیق تر در مورد نیترات پتاسیم:
|
ماشین حساب یا رایِشگر وسیلهای برای انجام محاسبات عددی است. ماشین حسابهای مختلف کاربردهای مختلفی دارند. سادهترین آنها تنها محاسبات جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را انجام میدهند. ماشین حسابهای پیشرفته تر میتوانند انواع توابع مهم ریاضی را پیاده سازی کنند. ماشین حسابهای نوین در واقع تلفیقی از ماشین حساب و رایانه هستند و امکانات گسترده تر و سریع تری را در اختیار کاربران قرار میدهند.
تاریخچه
ماشین حساب مکانیکی از 1914
چرتکههای چوبی که قرنها پیش و حتی امروزه در بازارهای محلی کشورهایی چون چین و ایران استفاده میشدند بهعنوان اولین ماشینحساب شناخته میشوند. البته اولین وسیله شمارش جهان همان چوبخط خودمان است ولی از چرتکه برای اعمال حسابی در 2400 سال پیش از میلاد مسیح در امپراتوری بابل استفاده میشد. اولین ماشینهای آنالوگ در دوران باستان برای محاسبات نجومی استفاده میشدند که از آن جمله میتوان اسطرلاب (150-100 سال قبل از میلاد) را نام برد. دستگاههای مکانیکی دیگری نیز در زمانهای قدیم به این منظور ساخته شدند که بعضی از مهمترین آنها عبارتند از: کره هامننما توسط ابوریحان بیرونی (1000 سال بعد از میلاد)، اسطرلابهای ساخته ابراهیم بن یحیی الزرقالی (1015 بعد از میلاد)، برج ساعت نجومی توسط سو سانگ (1090 بعد از میلاد) و یک ساعت نجومی توسط بدیعالزمان جزری (1206 بعد از میلاد) که آن را اولین کامپیوتر آنالوگ قابل برنامهریزی میدانند. در سال 1617 جان نپیر، ریاضیدان اسکاتلندی، وسیلهای ساده بهنام استخوانهای نپیر ساخت که از آن برای ضرب و تقسیم اعداد استفاده میشد؛ این نام به این دلیل به دستگاه او داده شد که برای ساخت مهرهها از استخوان یا عاج استفاده کرده بود. در سال 1622 شخصی بهنام ویلیام اوترد اولین خطکش محاسبه (Slide Rule) را که 7 سال بعد توسط شاگردش هویدا شد اختراع کرد. ویلهلم شیکارد در سال 1623 دستگاهی بهنام «ساعت محاسباتی» ساخت که میتوان آن را اولین ماشینحساب مکانیکی نامید. بیست سال بعد نیز پاسکال وسیله خود بهنام «پاسکالین» برای محاسبه مالیات در فرانسه و همچنین لایبنیتز که فیلسوفی آلمانی بود نیز یک ماشین محاسبه ساخت. پیشرفتهای مهم بعدی در قرن نوزدهم انجام شد. در سال 1822 چارلز بابیج که فیلسوف و ریاضیدانی انگلیسی بود ماشین تفاضلی خود را ارائه داد. این ماشین قادر بود 7 عدد مختلف تا 31 رقم اعشار را نگه داشته و روی آنها محاسبه انجام دهد. او دو طرح بسیار پیشرفتهتر هم برای توسعه این دستگاه و ساخت یک کامپیوتر قابل برنامهریزی بهنام موتور تجزیه و تحلیل ارائه کرد که البته در زمان او هیچکدام بهطور کامل تکمیل نشد ولی بعدها جرج شوتز با تکمیل طراحیهای او ماشینی به اندازه یک پیانو برای ایجاد جدولهای لگاریتم ساخت. در. ای. فلت آمریکایی دستگاه «کامپتومتر» را در 1884 اختراع کرد که اولین نمونه موفق ماشینحساب کلیددار محسوب میشود. ماشینحسابی بهنام «میلیونر» نیز که اجازه عمل ضرب مستقیم در هر عددی را میداد، در اواخر این قرن به بازار عرضه شد. نیمه اول قرن بیستم شاهد توسعه تدریجی ماشینحسابهای مکانیکی بود. ماشین 10 کلیده دالتون که در 1902 ارائه شد و بعدها توسط شرکتهای بسیار زیادی تولید شد یکی از اولین نمونههای این قرن است. از ابتدای این قرن تا دهه 1960 ماشینحسابهای مکانیکی بر بازار دستگاههای محاسباتی رومیزی تسلط پیدا کرده بودند. این دستگاهها توسط موتور کار میکردند، از بخشهای متحرک تشکیل شده بودند و نتایج توسط صفحههای شمارهگر نشان داده میشدند. در ضمن صفحهکلیدهای آنها کامل و هر رقم دارای ستون مختص به خود از اعداد 1 تا 9 بود و یک دکمه پاککننده هم داشتند. اعمال جمع و تفریق بهصورت مستقیم و ضرب و تقسیم توسط جمع و تفریقهای متعدد انجام میشدند. فرایدن و مارچنت ماشینحسابهایی با دکمه جذر یا ریشه دوم ساختند که مدل SKA نام داشت. در اواسط این قرن ماشینحساب بسیار کوچک «کورتا» که در دست جا میشد توسط کورت هرتزستارک در یک اردوگاه نازیها ساخته شد که پیشرفتی بسیار مهم در مکانیسم ماشینحسابها محسوب میشد. دستگاههایی مشابه آن تا دهه 1970 و جایگزینی ماشینهای الکترونیکی همچنان مورد استفاده بودند. اولیوتی نیز اولین شرکتی بود که ماشینهایی با چاپگر به بازار عرضه کرد. اولین کامپیوترهای بزرگ که از لولههای خلاء و سپس از ترانزیستور استفاده میکردند در اواخر دهه 1940 و دهه 1950 ساخته شدند. این فنآوریها آغازگر مسیر پیشرفت ماشینحسابهای الکترونیک بود. شرکت IBM اولین ماشینحساب تمام-ترانزیستوری را در سال 1954 و سه سال بعد اولین نمونه تجاری آن را به نام IBM 608 معرفی کرد که بسیار بزرگ بود و در حدود 80 هزار دلار قیمت داشت. اما شرکت ژاپنی کاسیو در همان سال اولین نمونه جمعوجور الکترونیکی جهان را ساخت. در دهه 1960 مدلهای بسیار زیادی توسط شرکتهای مختلف به بازار عرضه شد که از جمله آنها میتوان به کامپتومتر شرکت بل، MKVII و MKVIII، ماشینحساب شرکت شارپ با 25 کیلوگرم وزن و 2500 دلار قیمت، دستگاههای شرکتهای ماتاترونیکس، کانون، سونی، توشیبا، مدل پروگراما 101 شرکت اولیوتی که میتوانست کارتهای مغناطیسی را بخواند، ماشینحساب قابل برنامهریزی مونرو اپیک که شبیه به کامپیوتر بود و بسیاری نمونههای دیگر اشاره کرد. اولین نمونهای که در دست جا میگرفت هم در سال 1967 توسط شرکت تگزاس اینسترومنتز به بازار آمد. از آن به بعد تلاش شرکتها روی کوچکتر و کارآمدتر کردن ماشینحسابها متمرکز شد که نتیجه آن اولین نمونه جیبی و واقعا الکترونیک به نام «هَندی» در سال 1971 بود که از یک نمایشگر الئیدی هم بهره میگرفت. سال بعد شرکت هیولت پاکارد اولین ماشینحساب جیبی دارای عملگرهای علمی که میتوانست جای خطکش محاسباتی را بگیرد، اختراع کرد و یک سال بعد نیز اولین دستگاههای ارزانقیمت بهنام «سینکلر کمبریج» با 30 دلار قیمت معرفی شد. مدل HP-65 نیز اولین ماشینحساب جیبی قابل برنامهریزی با قابلیت بیش از 100 دستورالعمل بود. در آن سالها پیشرفتهای زیادی در زمینه صفحههای نمایش، صفحههای خورشیدی، مدارهای مجتمع و غیره صورت گرفت. قدم مهم دیگر ساخت ماشینحساب FX-7000G شرکت کاسیو بهعنوان اولین نمونه گرافیکی در سال 1985 بود که باعث شد در دهه 1990 و اواخر قرن بیستم دیگر مرز میان کامپیوترهای جیبی و ماشینحسابهای گرافیکی چندان مشخص نباشد.
ابوعبدالله جعفربن محمدبن حکیمبن عبدالرحمنبن آدم متخلص به رودکی و مشهور به استاد شاعران (زاده? 244، رودک - درگذشته? 329 هجری قمری) نخستین شاعر مشهور ایرانی-فارسی در دوره? سامانی در سده? چهارم هجری قمری و استاد شاعران این قرن در ایران است.
رودکی به روایتی از کودکی نابینا بودهاست و بهروایتی بعدها کور شد. او در روستایی بهنام بَنُج رودک [1] (پنجکنت در تاجیکستان امروزی) در ناحیه رودک در نزدیکی نخشب و سمرقند به دنیا آمد.
رودکی را نخستین شاعر بزرگ پارسیگوی و پدر شعر پارسی میدانند که به این خاطر است که تا پیش از وی کسی دیوان شعر نداشتهاست و این از نوشتههای ایرانی عربی نویس هم عصر رودکی- ابوحاتم رازی مسجل میگردد.[2] از تمام آثار رودکی که گفته میشود بیش از یک میلیون و سیصد هزار بیت و نیز شش مثنوی بودهاست، فقط ابیاتی پراکنده به همراه چند قصیده، غزل و رباعی باقیماندهاست.
زندگی و مرگ
او زاده نیمه دوم سده سوم هجری بود. رودکی در دربار امیر نصر سامانی بسیار محبوب شد و ثروت بسیاری به دست آورد. میگویند رودکی در حدود یک صدهزار بیت شعر سروده است[3] و درموسیقی، ترجمه و آواز نیز دستی داشتهاست.
رودکی در هنگام مرگ کور بود. عدهای او را نابینای مادرزاد میدانند و گروهی معتقدند که بعدها نابینا شدهاست. بهر حال رودکی در سه سال پایانی عمر مورد بی مهری امرا قرار گرفته بود.[4] او در اواخر عمر به زادگاهش بنجرود بازگشت و در همانجا به سال 329 هجری (941 میلادی) در گذشت.[5]
او مدحکننده[6] امیر سعید نصر بن احمد اسماعیل(301-331 (هجری)) امیر سامانی، ابوجعفر احمد بن محمد بن خلف بن لیث یا بانویه امیر صفاری(311-352 (هجری))، ماکان پسر کاکی سردار دیلمی و خواجه ابوالفضل بلعمی وزیر سامانیان-که رودکی را به نظم کلیله دمنه انگیزاند- بودهاند. درباره صلههای گرانی که او از ماکان گرفت خود چنین سرود:
بدا میر خراسانش چل هزار درم |
وزو فزونی یکپنج میر ماکان بود |
رودکی فرزندی به نام عبدالله داشتهاست که در بیشتر تذکرهها پیش از نام خودش میآمده و از این رو به ابوعبدالله معروف شده بود.
شاعری رودکی
رودکی در بسیاری از موارد از اولینها در ادبیات پارسی است.او آثار بسیاری را خلق نمود که متاسفانه جز پارهای از آنها بدستمان نرسیدهاست. شمس قیس رازی در کتاب المعجم فی معاییر اشعار عجم خود رودکی را آفریننده? رباعی دانسته و آغاز شاعری رودکی را از آنجا میداند که وی صدای شادی کودکی که درحال گردو بازی کردن بود را میشنود که از فرط شادی بابت هنر بازی خود زبان شاعری وی گشوده شده و با کلامی آهنگین میگوید: «غلتان غلتان همی رود تا بن گو».[7].دولتشاه سمرقندی (قرن نهم) در تذکره? معروف خود آن کودک را پسر یعقوب لیث سر سلسله? صفاریان میداند. و شاعر با شنیدن آهنگ این کلام تحت تاثیر قرار گرفته و به خانه میرود و بر همان وزن به شاعری میپردازد. و از آنجا که اشعارش در دوبیت بودند به رباعی معروف میشوند. به هر حال او را مبتکر قالب رباعی دانستهاند.[8]
موسیقی و رودکی
در تذکرهها آمده رودکی چنگ نواز بودهاست. میگویند توان و چیرگی رودکی در شعر و موسیقی به اندازهای بودهاست که نیروی افسونگری شعر و نوازندگی وی در ابونصر سامانی چنان تأثیر گذاشت که وی پس از شنیدن شعر «بوی جوی مولیان» بدون کفش، هرات را به مقصد بخارا ترک کرد. این داستان که در کتاب چهار مقاله از نظامی عروضی آمدهاست بر این قرار است که امیرنصر سامانی (یا امیری دیگر) از بخارا به هرات میرود و دلبسته? هوای هرات میگردد. بازگشت به بخارا را چنان فصل به فصل عقب میاندازد که مدت چهارسال او و ملازمانش در هرات میمانند.لشکریانش که دلتنگ بخارا شده بودند به رودکی که در آن زمان نزد امیرمحتشم و مقبول القول بود روی آورده و به او گفتند اگر هنری بورزد و شاه را به بازگشت به بخارا ترغیب کند پنجاه هزار درم به او پاداش میدهند. رودکی نیز میدانست در این هوای لطیف نثر کارگر نیست و باید چیزی بسراید و بنوازد که از هوای هرات لطیف تر بنماید. از این رو قصیدهای میسراید و هنگامی که امیر سامانی صبوحی کرده بود، چنگ نواخته و آن تصنیف را با آواز میخواند. و امیر چنان تحت تاثیر قرار میگیردکه بدون آنکه کفش را در پایش کند سوار بر اسب میشود و مستقیم به سوی بخارا میتازد. و نقل است که کفشهایش را تا دو فرسنگ دنبال او میبردند. و رودکی پنجاه هزار درم از لشکریان میگیرد.[9] آن قصیده اینگونهاست:
بوی جوی مولیان آید همی |
یاد یار مهربان آید همی |
|
ریگ آموی و درُشتیهای او |
زیرپایم پرنیان آید همی |
|
آب جیحون از نشاط روی دوست |
خنگ ما را تا میان آید همی |
|
ای بخارا، شاد باش و دیر زی |
میر زی تو شادمان آید همی |
|
میر سرو است و بخارا بوستان |
سرو سوی بوستان آید همی |
|
میر ماه ست و بخارا آسمان |
ماه سوی آسمان آید همی |
او برای سرودههای آهنگین خود یک راوی داشته که نامش احتمالا مج یا ماج که اشعار رودکی را با صدای خوش میخواندهاست. خود رودکی در شعر خود از او بنام مج یاد میکند. اما فرهنگ انجمن آرای ناصری نام اورا ماج ثبت کردهاست.
رودکی با وجود تقدم نسبت به شاعران بزرگ ایران زمین از پرکارترینها نیز بشمار میرود. ابیات او در گزارشهای رشیدی سمرقندی، جامی در بهارستان، نجاتی و شیخ منینی و مولفان «حبیب السیر» و «زینت المجالس» و مفتاح التواریخ در همه و همه تعداد ابیات رودکی بیش از یک میلیون محاسبه کردهاند که آمار ارائه شده اندکی در شمار با هم متفاوت است.[11]
کلیله و دمنه
مهمترین اثر او کلیله و دمنه منظوم است. جز آن سه مثنوی از او به ما رسیده و از بقیه اشعارش جز اندکی نماندهاست. کلیله و دمنه در اصل کتابی ست هندی که در دوره? ساسانیان به دستور بزرگمهر و به وسیله برزویه طبیب به پارسی میانه ترجمه شد. و داستانیست رمز آمیز از زبان حیوانات. روزبه دادویه مشهور به ابن مقفع پس از اسلام آن را به عربی برگرداند[12] و همان اثر ابن مقفع یا متن پهلوی بتوسط رودکی به شعر فارسی در آمد. نصرالله منشی از معاصران بهرامشاه غزنوی نیز در سده? ششم ترجمه? ابن مقفع را به نثر پارسی کشید. داستان منظوم شدن کلیله و دمنه به توسط رودکی در شاهنامه نیز منقول است. شیخ بهایی در کتاب کشکول خود آوردهاست که منظومه? کلیله و دمنه? رودکی مشتمل بر دوازده هزار بیت بودهاست. اینک نمونهای از ابیات باقیمانده از منظومه? کلیله و دمنه? رودکی:
دمنه را گفتا که تا این بانگ چیست |
با نهیب و سهم این آوای کیست؟ |
|
دمنه گفت اورا:جز این آوا دگر |
کار تو نه هست و سهمی بیشتر |
|
آب هرچه بیشتر نیرو کند |
بند ورغ سست بوده بفگند |
|
دل گسسته داری از بانگ بلند |
رنجکی باشدت و آواز بلند |
سندبادنامه
از دیگر آثار رودکی میتوان به سندبادنامه اشاره نمود. اثر سندبادنامه هم از اصلی هندی بوده که از عصر ساسانیان به ایران شده و از ایران به ادبیات عرب و اروپا راه یافتهاست. سندبادنامه در دوره سامانیان به فرمان نوح بن نصر سامانی به فارسی ترجمه گشت. هم اکنون تنها یک سندبادنامه دردست داریم که تهذیب کاتب سمرقندی میباشد و اصل آن نوشته? ابوالفوارس قنازری ست. مطابق پژوهشهای پاول هرن شرق شناس مشهور آلمانی مربوط به سندبادنامه? رودکی است[13]:
آن گرنج و آن شکر برداشت پاک |
وندر آن دستار آن زن بست خاک |
|
آن زن از دکان فرود آمد چو باد |
پس فلرزنگش بدست اندر نهاد |
یا این بیت:
تا به خانه برد زن را با دلام |
شادمانه زن نشست و شادکام |